Thứ Hai, 18 tháng 11, 2013

Bí đỏ - món ăn bổ não, trị hư nhược thần kinh...

 

Vào những ngày chuẩn bị thi đại học - cao đẳng này, các cử tử được chăm sóc hăng hái, nhất là về việc ăn uống, với ước mong đỗ đạt. Sang bao nhiêu đời, trong dân gian vẫn phổ quát món ăn bài thuốc rất đơn giản nhưng giúp sức rất nhiều cho các cử tử, đó là Bí đỏ - Đậu xanh.

 

Bí đỏ bổ cho não... 

Bí đỏ còn gọi là bí ngô, bí rợ, tên khoa học là Cucurbita pepo, họ Bầu bí. Sở dĩ bí đỏ được ngợi ca như một loại thức ăn bổ não vì trong bí đỏ có chứa chất cần thiết cho hoạt động của não bộ, là acid glutamic. Trong 100g bí đỏ phần ăn được có tới 233mg acid glutamic. Chất này đóng vai trò quan trọng trong tẩm bổ thần kinh, trợ giúp các phản ứng chuyển hóa ở các tế bào tâm thần và não. Acid glutamic có vai trò quan yếu trong chuyển hóa thân, thải amoniac, xúc tiến khả năng học tập và ghi nhớ của bộ não. Bởi vậy, bí đỏ được coi là món ăn bổ não, trị suy nhược thần kinh, trẻ thơ chậm phát triển về trí óc.

Ngoài ra, thịt bí đỏ rất giàu tryptophan, một cấu thành của protein mà tế bào tâm thần thường dùng để tổng hợp seretonin (thành phần hóa học có tác dụng gây nao nức). Trong thời kì ôn thi, học thi, nhiều cử tử mải lo học quên cả ăn, dẫn tới tình trạng thiếu triptophan, gây mệt mỏi về ý thức, suy giảm trí tưởng hoặc dễ nổi cáu. Bí đỏ được coi là món ăn bổ não, giúp phát triển về trí óc, giải quyết được tình trạng thiếu hụt trytophan một cách tự nhiên.

 

Và khỏe cho cơ thể 

Người xưa thường nói “Một tinh thần sáng láng trong một thân tráng kiện”. Vào dịp ôn thi, các cử tử dồn sức ngày đêm để học bài, có khi quên ăn quên ngủ là chuyện thường, cơ thể tiêu hao rất nhiều sức lực. Cơ thể suy giảm thì não cũng sẽ bị vạ lây, bởi vậy, cần bổ dưỡng và bù đắp những thiếu hụt cả tinh thần lẫn thể xác.

Bí đỏ rất giàu caroten, trong cơ thể chất này được chuyển hóa thành vitamin A để duy trì thể lực thường nhật.

Ngoài tỉ lệ chất xơ và sắt khá cao, bí đỏ còn mang lại vitamin C, acid folic, magnesium, kali và chất đạm. Trong 100g bí đỏ có 1,2g protein, 5,6g gluxit, 0,1g lipit, 0,5mg vitamin E, 8mg vitamin C và 0,4mg vitamin PP và nhiều vitamin nhóm B hỗ trợ bù đắp phần nào cho những dưỡng chất bị hao hụt trong thời kì ôn thi.

Việc ăn uống thất thường của các học trò, sinh viên trong những ngày học thi, ôn thi, sẽ có thể ảnh hưởng đến sự tiêu hóa, làm tổn thương niêm mạc bao tử. Bí đỏ có chứa vitamin và pectin có thể xóa bỏ các độc tố và vi khuẩn có hại khác trong thân; pectin cũng có thể bảo vệ niêm mạc đường tiêu hóa, giúp tiêu hóa thức ăn, hiệp cho bệnh nhân bao tử.

Việc ngồi một chỗ học tập lâu giờ, lâu ngày có thể dẫn đến sự bê trễ, làm biếng của ruột gây nên táo bón, thậm chí bị lòi dom, trĩ… Nên ăn bí đỏ vì chất sợi trong bí giúp ruột vận chuyển dễ dàng, đồng thời có một phần glucid là mannitol có tính nhuận tràng nhẹ.

Thức khuya dậy sớm để hội tụ học tập, kèm thời tiết nắng nóng, ảnh hưởng không nhỏ đến làn da mịn màng của các cô tú, làn da thiếu nước sẽ bị khô, nhăn nheo, mất đi vẻ duyên dáng. Nhờ thành phần muối khoáng trong cùi bí đỏ, có thể dùng loại quả này làm mỹ phẩm rất tốt. Mặt nạ từ cùi bí đỏ giã nát hoặc tẩm bông bôi nước ép lên mặt có tác dụng bồi dưỡng và làm tươi mới đối với da nhờn. Mặt nạ từ hạt bí đỏ nấu và xay nhỏ giúp làm trắng da, loại bỏ tàn nhang và cải thiện da mặt.

Với quan điểm đương đại, không dùng một acid amin với hàm lượng lớn mà cần đa dạng để không gây xáo trộn sinh hóa, bí đỏ đáp ứng đề nghị này. Trong bí đỏ, magnesium cũng cấp thiết cho hệ thần kinh. Bí đỏ có các vitamin C, vitamin E, ca roten... Những chất “chống oxy hóa” giúp tế bào thần kinh sớm hồi phục.

Sự phối hợp lý thú: bí đỏ + đậu xanh 

Ông bà chúng ta xưa, vào thời khắc ôn thi này, hay nấu bí đỏ với đậu xanh. Đây là một phối hợp rất lý thú.

Trong đậu xanh, glucunonid kết hợp với chất chuyển hóa (metabolite) thành “phối hợp trơ” để bài tiết, nhờ thế thân không nóng tính, bứt rứt.

Ngồi lâu một chỗ, ít vận động, các độc tố trong cơ thể không được bài tiết ra ngoài sẽ dẫn đến mệt mỏi, uể oải, sa sút trí nhớ… Đậu xanh từ xa xưa vẫn được coi là món ăn giải độc, thanh nhiệt rất tốt.

Những ngày ôn thi cao điểm thường xảy ra vào cuối học kỳ, cũng là thời khắc mùa hè, mùa oi bức. Học thi, ôn thi dưới tiết trời nóng nực, nóng nảy, dễ làm cho các sĩ tử mau mệt, bứt rứt trong người, ảnh hưởng không nhỏ trong việc ôn bài, hấp thụ bài học… Đang mỏi mệt, nóng nực, được thưởng thức bát bí đỏ đậu xanh, vừa thanh nhiệt, giải khát - vừa bổ não, tẩm bổ thân thể thì không còn gì bằng. Kinh nghiệm này của dân gian thật là một sự kết hợp rất độc đáo: vừa thanh vừa bổ, là món ăn - bài thuốc kết hợp 2 trong 1 rất độc đáo của người xưa!.
 

Những sự kết hợp khác 

Ngoại giả, trong việc thực dưỡng hàng ngày, để tránh cảm giác ngán, có thể dùng bí đỏ dưới dạng xào tỏi, nấu canh tôm, canh thịt, nấu chè... Tuy nhiên, một số người không thích ăn bí đỏ vì nó có vị hơi ngọt lợ.

Bí đỏ hầm đậu phộng: bí đỏ 400g, sườn thăn 400g, đậu phộng (lạc) 50g, xì dầu 2 muỗng canh, tỏi bằm 2 muỗng cà phê đường, muối, tiêu. Nấu thành canh ăn.

Đậu phộng giòn rụm, quyện với vị ngọt của bí đỏ và thịt sườn là món quyến rũ cho các “thí sinh” trong mùa đua này.

Súp bí đỏ tôm: 300g bí đỏ, 500ml nước lèo heo, 150g tôm nõn tươi, 30g bơ, 30g bột mì, hạt nêm, muối. Nấu thành súp ăn.

Với hàm lượng sắt, vitamin và muối khoáng cao, bí đỏ là nguồn thực phẩm lý tưởng cho các thì sinh trong những ngày mất ngủ để ôn luyện cho kỳ thi. Tôm là loại thực phẩm có giá trị dinh dưỡng rất cao, chứa nhiều chất đạm, các vitamin và yếu tố vi lượng. Tôm được tôn vinh là vua của các loại hải sản vì có giá trị dinh dưỡng cao. Vì thế, món ăn này rất tốt cho các cử tử./.

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét